Grindvove band

Grindvove band i svart, blått og raudt ullgarn. Motiv er vekselsvis blå Andreas-krossar og raude hjarte som er sett saman til firbladsroser. Slike hjarte har ei magisk tyding, og står sjølvsagt også for kjærleik. Bandet måler 104 x 3,2 cm. Ettersom det er merke etter hekter/hemper kan dette ha vore ei stakkalinning. Her ser me rettsida øverst og vrangsida nederst.

Hardanger/nasjonalliv med smal rygg

Overlivet er kanta med svarte fløyelsband med rosemønster, kvite perletaggar innanfor. Ein brei kant av raudt stoff i livet. Fôr av bomullslerret. Breidde rygg 33/14 cm (smalnar inn mot livet), høgde rygg 38 cm, skulderbreidde 10 cm og høgde i sida er 20 cm. Fløyelsbanda er sydd på med maskin. Typisk "nasjonalliv",  men med smal rygg slik dei siste Tysnesliva hadde.

Belte som er perlevevd

Dette flotte perlevevde beltet måler 76 x 2,8 cm. Det er nytta kvite, oker, blå, mørkeblå eller svarte perler. Gjentakande motiv er åttebladsstjerner og Andreaskors med små firkantar inni. Fôr av raudt bomullsstoff. Beltet er lukka med to par hekter og maljer. Denne typen belte er blitt nytta til nyare bunadsbruk, til "nasjonalen", eller det kan vera eldre. Teknikken perlevev finn ein også som bord på enkelte eldre bringeklutar.

Klasssisk "nasjonalliv"

Klasssisk "nasjonalliv" i raudt ullstoff, montert med maskin. Kanta med svart fløyelsband med rosemønster og metallband innanfor. Fôr av bomullslerret. Brei rygg 27/36 cm. Høgde rygg 38,5 cm, skulderbreidde 11,5 cm og høgde i sida er 21 cm. Merke etter tre par hekter framme. Merk at dette overlivet ikkje har den smale ryggen som dei siste Tysnesliva i folkedrakttradisjonen hadde. Desse overliva er likevel ein del av historia vår, då folkedrakta vart erstatta av Hardangerbunad i form av "nasjonalen" og berre til høgtidsbruk.

Raudt lite overliv

Dette vesle overlivet av raudt ullstoff er kanta med omlag 2,5 cm brei svart fløyel. Eit smalt sølvband innanfor fløyelskanten langs halsen og framme. Ein liten kant av fôret av bomullslerret er bretta fram i livet. Heile plagget verkar handsydd. Overlivet har brei rygg (21,5 cm), høgde bak er 31,5 cm, vidde rundt livet 68 cm, skuldrene er 8 cm breie og høgde til snipp framme er 25 cm. Dette overlivet har både eldre (brei rygg, handsaum) og nyare trekk (smalt sølvband, kanting som går heilt saman under ermane). Dei nyaste trekka peiker mot at dette er eit "nasjonalliv".

Grønt koneliv utan fôr

 

Koneliv i kraftig ullstoff/vadmål, kanta med svarte fløyelsband med rosemønster, eit stykke smalt kypertvevd svart band under ermane og framme. Rutete skoning/kant i livet. Ryggen smalnar av nede og er berre 11 cm brei i livet. Rygghøgde er 35 cm, skulderbreide 11 cm og høgde i sida er 17 cm. Overlivet er ufôra og har svart skoning av ullstoff på vranga rundt halsen og framme. To par hekter/maljer i livet. Overlivet verkar handsydd. - Dette overlivet liknar mykje det forrige, men er utan fôr og har heller ikkje perletaggar innanfor fløyelsbandet. Dette var heller ikkje vanleg når ullstoffet var så kraftig. På denne type overliv kan ein også sjå vevde band, desse kunne vera produsert lokalt, men kjøpeband var kan henda meir stas! Slike overliv med smal rygg representerer siste rest av den gamle folkedrakta på Tysnes, før ein gjekk over til lokale variantar av Hardangerbunad, eller "nasjonalen". På gamle foto frå særleg 1880-åra kan ein sjå slike overliv.

Grønt overliv kanta med fløyelsband

Dette overlivet i grønt ullstoff er kanta med svarte fløyelsband med rosemønster, kvite perletaggar innanfor. Ein smal kant av fløyel under ermane. Rutete liten skoning/kant i livet. Ryggen smalnar av nede og er berre 7,5 cm brei i livet. Rygghøgde er 36 cm, skuldrene på 11, 5 cm er litt tilbaketrekte. Overlivet er fôra med linstoff eller grovt bomullslerret og verkar for det meste handsydd. I livet er det merke etter to par hekter/maljer. Slike overliv med smal rygg representerer siste rest av folkedrakta, før ein gjekk over til lokale variantar av Hardangerbunad, eller "nasjonalen".

Sele eller belte med bladmotiv

På denne selen ser me det klassiske bladmotivet, som vart svært vanleg på slutten av 1800-talet, men her med små geometriske figurar i mellom. Det er truleg sydd på stramei. Kvar rapport er omlag fire cm lang. Blada har perler som er gjennomskinlelege, raude, blå og oker. I dei små firkantane mellom blada er det også svarte perler. Botnen er fylt ut med grønt ullgarn i korsstyng. Selen er kanta med svart fløyelsband med rosemønster. Bakstykket er truleg av lin, evt bomullsstoff. Kanskje har selen blitt brukt som belte seinare.

Fin gammal bringeklut

Denne enkle, fine bringekluten har perledekor av kvite, gull og blå stråperler og småperler: To åttebladsstjerner over kvarandre, med halve åttebladsstjerner rundt, alt montert på eit raudt ullstoff som måler 13,5 x 13,5 cm. Det raude stoffet, som er skøytt nede, er sydd fast til eit tynt linstoff (23,5 x 21 cm) med leggsaum over ein mørk tråd. Ein liten kant av dette bakstykket er bretta fram. 4,5 cm svart fløyel øverst. Denne bringekluten har tydelege teikn på at den kan høyra til den eldre folkedrakttradisjonen (før 1860-70); er kort, handmontert rett på linstoff og med leggsaum. Bringekluten kan verka enkel, men har nok vore nytta til høgtid og stas.

Sele som er brodert

Denne selen, som evt seinare kan ha vore brukt som belte, måler 69 x 4 cm, og har eit 15 cm langt endestykke. Her er gjort ein reparasjon med maskin. Det er brodert på stramei med korsstyng med tynt ullgarn i fine avstemte fargar: Rosa, ubleika, brunt, grønt, olivengrønt og raudt på blå/turkis korsstyngsbotn. Selen er kanta med ei brun snor. Bakstykket er av linstoff. Rosemønster (seinare mykje brukt på sofaputer) vart vanleg i denne perioden. Det var stas med nye mønster og ein gjekk meir bort frå geometriske motiv som også kunne ha stor symbolverdi. Så symbolbruken i tekstilar forsvann meir og meir på denne tida. Fyrste kjende eigar var fødd på slutten av1860-talet, så dette kan evt vera brugdomssele frå 1890-talet.

Sølvband

Nydeleg gammalt metallband, truleg av sølv. Slike metallband kunne bli brukt til dekor på bringeklutar, belte og dåpsbleier. Tilsvarande band også som kanting av overliv, innanfor ein kant av stoff eller band. Det øverste bandet (med detaljfoto under) er særs forseggjort med innlagt mønster av kantståande romber. Dette motivet betyr at det er noko som er i rørsle. Det nederste bandet ser ut til å vera ei blanding av stoff og metall. Ein kan rekna med at dette er "kjøpeband" og her er nok ein rest av noko som var tenkt brukt på eit plagg.

Kristnebleie eller dåpssmekke

Kristnebleie, også kalla dåpssmekke var ein mykje brukt dåpsskikk på Vestlandet. Ein la ein brodert duk over brystet på dåpsbarnet når ein heldt det fram til døypefonten. Det er ei smal, avstiva smekke utan knyteband, som var meint å leggja oppå barnet, frå halsen til føtene, utanpå reivene. Kristnebleia var dekorert med forskjellige symbol som skulle halda vonde maktar ute, og såleis vera til vern for barnet. Denne flotte handsydde dåpsbleia er 44 cm lang og 16,5/12,5 cm brei. Dekor på raudt ullstoff av blå, gull og kvite stråperler og kvite og grøne småperler som formar mønster med greske kors, dobbeltkors (som var til dobbelt vern), Andreaskors, åttebladsrose (står for det evige livet) og ei stor rose/Andreaskors i midten. Perletaggar langs kanten, kvite romber nede. Dåpsbleia er kanta med blå silke og fôra med blått bomullsstoff med blomemotiv. Nederst er bokstavane MKKDD, perla av kvite småperler. Me veit at siste D plar stå for dotter. Denne dåpsbleia er svært godt bevart. 

Om kristnebleie på lokalhistoriewiki

Grøn og raud dåpshuve

Nydeleg tre-blads handsydd dåpshuve i grøn ulldamask, omkransa av to cm breie raude, brosjerte band, samt bomullsblonde som er lagt i folder langs framkanten. Dekor av greske kors/åttebladroser av mjølkekvite, blå og gyldne stråperler på kvar side av huva. Taggekant av kvite perler framme og kryss av kvite og grøne perler over saumane. Vidde nede er 23 cm, ansiktsopning er 28 cm og sidestykka måler ca 10 x 10 cm. Det er restar etter knyteband framme. Fôr av ubleika lin. Huva kan gjerne ha vore brukt saman med ei dåpsbleie frå same buet. Og kanskje huva er laga av restar etter eit overliv i kostbart stoff i den eldre folkedrakttradisjonen?

Nydeleg påkosta eldre overliv

Nydeleg, godt bevart overliv i silke med brosjerte motiv i grønt, lilla, gult og raudrosa. Kanta med raud silke 3,2 cm brei og breie gullkniplingar langs ermhol, hals- og framkantar, samt gullkniplingar over skuldrene. Det er typisk på eldre overliv at kniplingane ikkje går heilt saman under ermane. Silkekantane er klipt trådbeint og sydd fint til livet med små legg - skråkantar var ikkje vanleg. Nede er det ein 3,5 cm kant av ulike blåmønstra bomullsstoff. Trass i dyrt stoff og gullkniplingar, har ein ikkje hatt nok av same bomullsstoff til kant i livet! Overlivet har tilnærma primærsnitt og måler berre 34,5 cm over ryggen, høgde bak er 37 cm og framme 29,5 cm. Sidesaumane måler 16 cm og skulderbreidde er 15 cm. Fôr av ubleika linstoff. Tre par ringar til snøring. Dette handsydde overlivet høyrer til den eldre drakttradisjonen og er truleg brukt med breitt belte og stakk som går høgt opp i livet. Ein kan rekna med at overlivet er frå fyrste halvdel av 1800-talet.

Klassisk og velbrukt bringeklut

Klassisk, lang bringeklut medperlebrodert bord og svart fløyelsband med blomemønster øvst. Det er perla på raudt ullstoff med kvite, gyldne, svarte og mange blå perler, samt gull stråperler. Kvite perletaggar nedst. Nokre perler som er løsna er blitt erstatta med grøne perler. Motiv er romber og greske kors. Det grøne feltet i midten har nuppa seg, det kan vera av flanell. Raudruta sidefelt, eit lilla og svart felt nedst. Ein kant av baksidestoffet av kypertvove ubleika lerret viser framme. At bringekluten har geometrisk dekor, samt ulikt mønstra bomullsstoff i sidefelta viser at denne bringekluten er eldre enn bringeklutar med til dømes bladmotiv, sjølv om ingen av dei har vore brukt til dei gamle, korte overliva. Dei blå perlene er ikkje så vanlege på bringeklutar i dag.

Klassisk lang bringeklut

Lang bringeklut med brodert bord og kvarde av svart fløyelsband med blomemønster. Borda består av perlebroderi i mange fargar, med botn i leggjesaum og evt. korssting i grønt ullgarn. Det er brodert på stramei. Motiv er tre stiliserte blad med ein kvit "stilk" omslynga av ein symmetrisk essarand Broderiet er ramma inn av perlerader øvst og små perlerosettar nedst. Midtpartiet er av svart ullstoff. Dei blå- og kvitruta sidefelta er sydd fast til bakstykket (av kypertvove lerret) med maskin. Ein kant av bakstykket viser framme.

Bringeklut med stjernemotiv

Bringekluten har perlebroderi på raudt ullstoff som er skøytt nederst. Hovudmotiv er ei stor stjerne/åttebladsrose av kvite, blå, gull og sølv stråperler, samt kvite perler i midten på ni stjerner som ligg rundt. Svart fløyelsband med rosemønster øverst, det kan sjå ut som dette er sydd på seinare. Lerretsfôr av lin eller bomull. Trykkknappar i sidene øverst kan tyda på at bringekluten er brukt i seinare tid. Bringekluten er montert med maskin, eventuelt kan det vera ei remontering, også ettersom sidefelta er av same type stoff. Det finst mange bringeklutar med liknande motiv, alle er likevel unike.

Klassisk bringeklut med perlebrodert bord

Klassisk, lang bringeklut med bord oppe og fløyelsband med blomemønster øverst. Borda er perlebroderi på stramei, utført med kvite, gull og svarte perler, blå perler i botnen. Kvite perletaggar nederst. Motiv er åtte-bladsstjerner med rombe i midten. Svart ullstoff nedanfor perlebroderiet. Sidefelt av raudmønstra bomullsstoff. Bakstykke av kypertvevd ubleika lerret viser også framme. Bringekluten er montert med maskin og er truleg frå tidlegast 1890- talet, kanskje nyare, ettersom den er i så god stand. Sidefelt av same stoff er også eit nyare teikn. Sjølv om denne bringekluten ser ordinær ut er den perlebroderte borda spesiell; det var ofte brukt korsstyng i ullgarn som bakgrunn for perlene. Men her har ein hatt raust med perler!

Bringeklut med stråperler

Sjølv om denne bringekluten har flott dekor av stråperler (kvite, blå, gull og sølv) montert på raudt ullstoff, er dette ein mindre arbeidskrevande perleteknikk. Motiv er åttebladsstjerner omkransa av kors/stjerner. Øverst ein gullknipling med viftemønster, montert over eit svart fløyelsband med rosemønster. Mellom det raude og mørkgrøne ullstoffet er det eit smalt metall "gullband". Perlebroderiet er ganske slitt, det kan kanskje ha vore brukt på ein kortare, eldre bringeklut. Montering av  sidefelta av orange bomullsstoff med svarte prikkar er utført med litt røff maskinsaum. At alle sidefelta er av same stoff kan også tyda på remontering. Den smale typen metallband er heller ikkje vanleg på dei eldste bringeklutane. Baksidestoff av ubleika bomullslerret. Uansett ein flott bringeklut som kan ha hatt ein mangslungen historie!

Vakker og velbrukt bringeklut

Denne fargeglade bringekluten har perler montert på raudt, kypertvove ullstoff, som er smuldra mykje opp. Eit papir-innlegg viser bak det raude stoffet. Kvite, blå og gyldne stråperler, samt blå, kvite og store gyldne perler dannar eit gresk kors over eit Andreaskors. Kvite stråperler øvst dannar ein sikksakk, med små blå perler imellom. Kvarde av svart fløyelsband med blomemønster og ein gullknipling over. Kan henda er bringekluten montert på nytt. At det er brukt det same blå bomullsstoffet med kvite prikkar både på sidekantar og bakstykke kan gjerne tyda på det, dessutan var det vanleg at sidefeltet nede var av eit anna stoff.  

Påkosta langt overliv med smal rygg

Påkosta langt overliv med smal rygg. Dette er eit "nasjonalliv", men også prega av eldre symåte med eit belegg (blått med kvite prikkar) under snippen. Heile overlivet verkar handsydd. Kanta med svarte fløyelsband med rosemønster og smale metallband innanfor. Banda går heilt saman under ermane, i motsetnad til det som var vanleg på tidlegare overliv. Framme er det skøytt på med svarte smale band. I livet er stoff og fôr sydd saman med kastestyng. To par hekter/maljer i livet. Fôr av lyst, stripete bomullsstoff, ubleika stoff i ryggen. Under snippen er det trykknappar til feste for bringeklut, desse kan evt vera sydd på seinare.

Bringeklut med perlenett

Bringekluten har perlenett av kvite, bondeblå, oker og grøne perler, montert på raudt ullstoff. Motiv er fire heile og fire halve romber, med Andreaskors som deler opp rombene. Bringekluten er kanta med eit blått, skinande stoff, dette er truleg sekundært, også fordi den typiske borda øverst manglar. Det mønstra bomullsstoffet nederst verkar derimot originalt, og det er sydd på for hand. Fôret er av kypertvevd ubleika lerret. Kan evt vera sydd om til barnebringeklut, med trykknappar til å festa bringekluten inni overlivet. Uansett eit flott lite plagg som kan ha vore i bruk lenge.

Flott bringeklut med stråperler

Denne flotte bringekluten har dekor av kvite, blå og gull stråperler, samt småperler, montert på raudt ullstoff. Motiv er ein stor Andreaskors omkransa av mindre åttebladsstjerner og små kors og rosettar. Øverst ein gullknipling med viftemønster, montert over eit svart fløyelsband med rosemønster. Sidefelt av rosamønstra bomullsstoff, det same stoffet finn ein også i ei klutatrøye frå Tysnes. Bakstykke av kypertvevd ubleika lerret. Montering er delvis gjort med maskin. Evt kan bringekluten vera remontert, men det er vanskeleg å sjå. Bringekluten er i god stand, men enkelte perler har løsna.