Gul bringeklut

Denne uvanlege bringekluten består av to gule silkebitar, kanta med ein raud silkekvaring oppe. Det kan verka som det er brodert med plattsaum (i fargane rosa, blått, grønt, lilla, brunt) - eller det er brukt bitar av eit stoff med ferdig broderi? Den loddrette skøyten kan tyda på det. Men det var ikkje uvanleg med broderi som skulle likna brosjert silke! Silke var ein dyr og importert tekstil og småbitar av stoffet vart godt nytta. Det gule stoffet er sydd til eit bakstykke av lerretsvevd bomull/linstoff som er falda langs kanten på framsida. Bringekluten har eldre preg, og peiker bakover mot 1700-talet. Alt er sydd for hand. Eigar: Universitetsmuseet i Bergen.

Med perlenett forma som ei stjerne

 

På denne bringekluten dannar perlenettet ei stor åttebladstjerne av kvite, blå og oker perler. Det er perla frå midten og utover. Rundt perlenettet er det sydd på små stjerner av kvite, blå, oker og grøne perler. Ser ein nærare etter er det raude feltet sett saman av to ulike ullstoff, og skøytt både horisontalt og på sida. Øvst ein fløyelskvarde på to cm. Vifteforma sølvknipling tre cm brei øvst på det raude feltet som er 18 cm høgt og 13,5/12 cm breitt.  Dei rutete sidefelta går over i ein kant på bakstkykket som er av ubleika bomull eller lin. Bokstavane OTDG sydde med kvite perler. Bringekluten er montert for hand og er 25 cm høg og 25/23 cm brei. 

Bringeklut med klassisk perlenett

 

Bringeklut med tradisjonelt perlenett, men litt uvanleg montering med maskin som også kan vera gjort i nyare tid. Perlenettet, som er 16 cm høgt og 18,5 cm breitt består av kvite, grøne og oker perler, montert på raudt ullstoff. Motiv er romber med Andreaskors inni. Øvst ein svart kvarde av fløyelsband med blomemotiv. Sidefelt av raudrutete bomullsstoff. Baksidestoff av ubleika lerret (kypert). Bringekluten er 29,5 cm høg og 28 cm brei.

Smalt belte av stråperler

Beltet er oversydd med perler på stramei. Gjentakande rapportar på omlag 9,5 cm av kvite Andeaskors av småperler og greske kors av "mjølkekvite" stråperler. Så er det fylt ut med blå stråperler, samt gyldne, raude, grøne og svarte perler. Beltet måler 71 x 3,7 cm. Bakstykke av kvitt linstoff. Beltet er lukka med to par hekter og maljer. Høyrer truleg til seinare bunadsbruk eller "nasjonalen".  

Overliv med grindvovne blå band

 

Fint bevart overliv med grindvovne band.

Dette overlivet i raudt kypertvove ullstoff har også grindvovne band, men her er hovudfargen blå, dette er mønster og fargar som går att på fleire liknande overliv. Tilbaketrekte side- og skuldersaumar, desse er sydde med maskin og bretta til begge sider og kasta ned for hand. Banda er i blått, raudt, grønblått, lakserosa og svart ullgarn, med "kross og kringle" mønster i raudt. Banda er sydd på med maskin. Overlivet er utan fôr, dette er typisk for denne type overliv. Skoning framme av beige/brunt bomullsstoff, samt ein brunleg, flanelliknande skoning rundt halsen. Ei fin kanting, eller skoning av mønstrete stoff rundt armhola, dette er uvanleg. Smal kant av rutete bomullsstoff nedst. Mål: Ryggbreidde 30 cm (under armane) og berre 6,5 cm i livet. Rygghøgde 39,5 cm, høgde framme til snipp 30 cm, skulderbreidde 9,5 cm, høgde i sida 20 cm og livvidde 70 cm. Overlivet er lukka med tre par halvstore hekter.

Ryggen smalnar inn i livet.

På vranga: Saumane er fint kasta over.

Skoning rundt armhola er ikkje vanleg.

Detalj av dei grindvovne banda.

Overliv med sjeldne grindvovne band

Dette overlivet i kypertvove ullstoff har smal rygg (breidde 30 cm under armane og berre 9,5 cm i livet). Side- og skuldersaumar er trekt bakover, maskinsydde og bretta til begge sider, men ikkje kasta over. Grindvovne band i blått, raudt, grønt og lakserosa på svart botn, sydd på for hand. Banda har "kross og kringle" mønster (eller rombe og Anreaskors). Framme er banda skøytt på med fem cm lange fløyelsband. Under armane er det eit 10,5 cm langt stykke av svart fløyel, det var vanleg å skøyta på banda slik. Denne type overliv er som oftast utan fôr, dette livet har berre ein fin skoning framme og rundt halsen av beige/brunt bomullsstoff med blomemønster. Kvite smale kroklisser innanfor bandet, fint avrunda der banda sluttar. Smal kant eller liten valk av ubleika stoff nede. Andre mål: Rygghøgde 38,5 cm, høgde framme til snipp 33 cm, skulderbreidde 11cm, høgde i sida 19 cm, livvidde 69 cm. Overlivet er lukka med tre par halvstore hekter.

Skoning framme og rundt halsen.

Overlivet bakfrå.

Detalj av banda.

Fint på vranga også!

Forkle brukt til kjolemote

 

Forkle av svart silke, maskinsydd. Forkledet er 37 cm breitt øvst og 67 cm breitt nedst. Høgde  65 cm. Midtfeltet er 17 cm breitt øvst og 29 cm breitt nedst, med ein horisontal rad dekor av svart blonde og brunleg blondeband med "duskar" av raudt, grønt og lilla. Svart blonde som kant nedst. Det kan ha vore knyteband i livet. -  Slike forklede var vanleg siste 10-åra av 1800-talet. På Tysnes kunne dei bli brukt til kjole eller liv og stakk, gjerne med Tysneshuve og ei lita sølje i bringa. Forkleda var ofte importerte (kom m.a. med sjøfolk). Forkleda fekk no skråbreidder, på same måte som kjolemoten. Tidlegare var forkleda rektangulære stykke, der vidda vart teken inn i livet med rynker og linning, eller løpegang og snor (eldst). 

Liv i overgang

 

Overliv i raudt ullstoff/vadmål, med tilbaketrekte sidesaumar og kanta med svarte fløyelsband med rosemønster i orange, grønt og blått, metall sikksakk-band innanfor. Under armane og framme nede er det berre svart fløyel, dette var vanleg. Blårutete kant og kvit linvalk nede. Fôr av kvitt lin- eller bomullsslerret. Merke etter 4 hekter/maljer i livet.  Dette verkar som eit liv i overgang: Valken er blitt mindre og den er blitt sydd litt opp på det raude stoffet. Sidesaumane er trekt bakover, som tok til å bli vanleg frå 1870-åra. Ryggbreidde er 36 cm, men berre 10 cm i livet. Rygghøgde 34 cm. 

Liten hjartebringeklut

 

Bringekluten har eit perla hjarte på raudt ullstoff 11 x 11 cm. Gull, kvite og blå stråperler, samt kvite perler. Åttebladsrose og greske kors i midten. Blomstrete sidefelt, lyst med blå blomar, same stoff i bakstykket. Bringekluten er 24 cm brei og 20 cm høg og har maskinsydd montering. Verkar velbrukt, kanskje kan perlehjarta vera eldre enn resten av bringekluten, men montert på nytt?

Overliv - nasjonalliv

 

Overliv - nasjonalliv, men også med lokalt preg. Raudt, kypertvove ullstoff. Kanta med svarte fløyelsband med rosemønster og metallband innanfor. Metallbanda går ikkje heilt saman under armane, dette var vanleg. Tilbaketrekte sidesaumar. Overlivet er maskinsydd, også fløyelsbanda er sydde på med maskin. Saumane er delte og kasta overfor hand. Liten raud/rosa kant nede av bomullsstoff. Fôr av lyst bomullsstoff, kypertvove med trykt mønster. Lukka med to par hekter og maljer. Vidde rundt livet er 68 cm. Ni krokar nedst på livet til å hekta på stakken. Sekundært truleg brukt som jenteliv då det er sydd inn med eit omlag to cm legg i kvar side.

Overliv med vovne band og skoningar

Raudt overliv i kypertvove ullstoff med grindvovne ullband i blått, raudt, svart og blågrønt. Under ermane er det berre eit blått, smalt band, dette var vanleg, om det var mote eller for å spara på dei vovne banda er uvisst. Sidesaumane som er trekte bakover, er maskinsydde, lagt til ei side og sydd ned med kastesting. Falden nede er handsydd på same måte. Overlivet er ikkje fôra, to slag stripete skoningar er fint sydde til langs hals og framkantar. Merke etter hekter/maljer. Ikkje merke etter valk nede. Ryggen er 37 cm høg og 42 cm brei, 13 cm i livet. Overlivet høyrer til siste del av folkedraktperioden.

To ulike stripete skoningar

Ryggen smalnar inn i livet

Grindvovne band

Bringeklut med stilisert bord

 

Brodert bord i korssting med tynn ulltråd på stramei. Lysgrøn botn med innslag av raudt, blått og gult. Perlebrodert motiv, symmetrisk og stilisert rosemønster med m.a. raude, kvite, blå og svarte perler. Blå perlerad øvst og kvit, tagga perlerad ca. ein cm innpå det svarte midtfeltet i ullstoff. Raud- og kvitmønstrete sidefelt i bomullsstoff. Bakside av brunleg ullstoff med litt striper, dette stoffet viser også på sidene framme. Alt er handsydd. - I den flotte boka om "Bringekluten" av Heidi Fossnes finn du betre foto av denne bringekluten som tilhøyrer Universitetsmuseet i Bergen.

Bringeklut frå 1882

Bringekluten har korsstingsbord på stramei med grøn botn der gotiske bokstavar og årstalet 1882 er brodert inn med raudt på grøn botn. Broderiet er omkransa av små felt i gult, raudt, grønt og blått, kroklisse nedst. Svart fløyelsband med rosemønster øvst. Svart felt, truleg av fløyel i midten. Sidefelt i raud bomull med stort mønstertrykk i svart og kvitt. På sidene viser ein kant av det kvite baksidestoffet. Bringekluten er montert for hand. Me veit at denne bringekluten er frå 1882, sjølv om det stormønstra stoffet kanskje kan peika bakover i tid. 

 

Velkommen til utstillingsopning «Tidemand i miniatyr – Dokker i Folkedrakt etter Adolph Tidemann sine draktstudier» 

LES MEIR HER  Utstillingsopning med føredrag – «Tidemand i miniatyr»

Enkel liten bringeklut

 

Enkel, liten bringeklut. med perledekor: Gyldne stråperler, kvite og oker perler er montert på ein halv oval av grønt ullstoff (17 brei og 13 cm høg), festa til baksidestoffet med leggsaum med raud ulltråd og lingarn. Motiv er tre greske kors og fire stjerner/kors, samt kvite små perla kors. Motiva er ruta opp med metalltråd. Øvst ein kvarde av raudrosa silkeband og metalltråd. Perlene er sydd gjennom til baksidestoffet som er av  blått/lyst stripete linstoff, falda med lintråd.  Kvit  linkant øvst.  Alt er sydd for hand. Breidde 25 cm, høgde 20,5 cm.