Bringeklut med Hardangerpreg

 

Bringekluten har perledekor av kvite, gull og blå stråperler og småperler: To åttebladsstjerner over kvarandre, med halve åttebladsstjerner rundt, alt montert på eit raudt ullstoff på 13,5 x 13,5 cm som er skøytt nede. Dette er sydd fast til eit tynt linstoff (23,5 x 21 cm) med leggsaum over ein mørk tråd. Ein liten kant av dette bakstykket er bretta fram. 4,5 cm svart fløyel øvst. Bringekluten har tydelege teikn på at den kan høyra til den eldre folkedrakttradisjonen; er kort, handmontert rett på linstoff og med leggsaum. Men den breie svarte fløyelskanten kan tyda på Hardanger, evt. er kanten sett på i ettertid, for å erstatta ein slitt kant. Eldre bringeklutar på Tysnes hadde ikkje så høg svart kant.

 

Belte tettperla på stramei

 

Beltet er tettperla på stramei, alle perlene vender same vegen. Kvite åttebladsroser med svart inni. Kvite sikk-sakkar som dannar ruter på kant med blå, grøne, burgunderraude, gyldne og svarte perler inni. Kvit perlekant på begge langsider. Lengde 65 cm, breidde 3 cm. Bakstykket av rutete bomullsstoff er sauma fint til for hand. Dette beltet er truleg nyare enn det forrige, og har vel helst vore brukt til ein lokal variant av Hardangerbunad.

Perlebrodert belte

 

Beltet har perlebroderi på lerretsvove ullstoff med gjentakande mønster av blå åttebladsroser og greske kors, kan også sjåast som kløverbladkors. Det er perla med gule, bondeblå, mjølkekvite, kvite, gule/gyldne og svarte perler. I ei åttebladsrose er det raude perler i midten, dei andre har gule/gyldne perler. Mjølkekvit perlerad ytst. Kanta med fløyelsband med rosemønster i endane. Beltet har eit stivt innlegg av papir og lyst lerretsfôr, evt. av lin. Montert for hand. Trådrestar på langsidene kan tyda på at det har vore ein ekstra kant. Beltet er 4,3 cm breitt og 70 cm langt og er lukka med to par hekter/maljer.

Perlebrodert belte med applikasjonar

Beltet har applikasjonar og perlebroderi på raudt ullstoff/klede. Det er nytta stråperler (gull, mørkeblå og blanke) og småperler (kvite, svarte, blå og grøne). Beltet har tre gjentakande motiv: Stjerneforma applikasjon under eit dobbeltkors av mørkeblå stråperler, dobbelt Andreaskors, samt dobbelt kors med kvite rosettar inni og ei grøn perlerad ytst. Ei kvit, dobbel perlerad med taggar på begge langsider. Beltet er 4,5 cm breitt og 68 cm langt, medrekna 5,5 cm brei fløyel som broderiet er montert på. Perlene er sydd gjennom til bakstykket av lys blått/beige stripete bomullsstoff, har vore lukka med hekter og maljer og er montert for hand. Det er vanskeleg å tidfesta, kan ha vore brukt til nasjonalen, men det kan også vera eit eldre type belte. 

Høg bringeklut - moteprega

Høg bringeklut med forseggjort mønsterbord øvst: Raude korssting på stramei med tre åttebladsroser i blått garn, samt to firkantar på kant av blanke og svarte perler, eit vanleg symbol på Tysnes-bringeklutar. Same type perler inni åttebladsrosene. Fleire perleradar (taggar og krokarand) omkransar broderiet. Kvarde av svart fløyelsband med rosemønster. Grønt midtfelt i ullstoff. Smalstripete sidefelt. Det gule fôret viser på framsida. Heile bringekluten har innlegg av stivt stoff. Den innsvinga formen tyder på bruk frå rundt 1890 åra.

Breidde broderi: 14 cm
Høgde broderi: 5,3 cm
Høgde fløyelskvarde: 3 cm
Breidde grønt felt: 14 cm (13 cm nedst)
Høgde grønt felt: 19,5 cm
Total breidde øvst: 30,5 cm
Total breidde nedst: 21,5 cm
Total høgde: 30 cm
Bringekluten er montert for hand

            Firkantar på kant  eller valknutar - eller kanskje noko anna? Nokon som veit?

Med broderi på jute

 

Bringekluten har ei brodert bord, sydd på linstoff eller jute med tynn ulltråd. Klostersaum (?) Enkelte felt står opne, og dannar ein del av broderiet. Houdfarge er raudt, med innslag av lyseblått, gult, brunt og grønt. Motiv er tre store Andreas-kors og romber, omkransa av krunerand oppe og nede. Øvst eit svart fløyelsband med rosemønster. Svart ullstoff i midten.  Sidefelt av lysbrun rutete ullflanell, røft montert rett på det stripete baksidestoffet. Alt er sydd for hand. Eigar: Universitetsmuseet i Bergen.

Gul bringeklut

Denne uvanlege bringekluten består av to gule silkebitar, kanta med ein raud silkekvaring oppe. Det kan verka som det er brodert med plattsaum (i fargane rosa, blått, grønt, lilla, brunt) - eller det er brukt bitar av eit stoff med ferdig broderi? Den loddrette skøyten kan tyda på det. Men det var ikkje uvanleg med broderi som skulle likna brosjert silke! Silke var ein dyr og importert tekstil og småbitar av stoffet vart godt nytta. Det gule stoffet er sydd til eit bakstykke av lerretsvevd bomull/linstoff som er falda langs kanten på framsida. Bringekluten har eldre preg, og peiker bakover mot 1700-talet. Alt er sydd for hand. Eigar: Universitetsmuseet i Bergen.

Med perlenett forma som ei stjerne

 

På denne bringekluten dannar perlenettet ei stor åttebladstjerne av kvite, blå og oker perler. Det er perla frå midten og utover. Rundt perlenettet er det sydd på små stjerner av kvite, blå, oker og grøne perler. Ser ein nærare etter er det raude feltet sett saman av to ulike ullstoff, og skøytt både horisontalt og på sida. Øvst ein fløyelskvarde på to cm. Vifteforma sølvknipling tre cm brei øvst på det raude feltet som er 18 cm høgt og 13,5/12 cm breitt.  Dei rutete sidefelta går over i ein kant på bakstkykket som er av ubleika bomull eller lin. Bokstavane OTDG sydde med kvite perler. Bringekluten er montert for hand og er 25 cm høg og 25/23 cm brei. 

Bringeklut med klassisk perlenett

 

Bringeklut med tradisjonelt perlenett, men litt uvanleg montering med maskin som også kan vera gjort i nyare tid. Perlenettet, som er 16 cm høgt og 18,5 cm breitt består av kvite, grøne og oker perler, montert på raudt ullstoff. Motiv er romber med Andreaskors inni. Øvst ein svart kvarde av fløyelsband med blomemotiv. Sidefelt av raudrutete bomullsstoff. Baksidestoff av ubleika lerret (kypert). Bringekluten er 29,5 cm høg og 28 cm brei.

Smalt belte av stråperler

Beltet er oversydd med perler på stramei. Gjentakande rapportar på omlag 9,5 cm av kvite Andeaskors av småperler og greske kors av "mjølkekvite" stråperler. Så er det fylt ut med blå stråperler, samt gyldne, raude, grøne og svarte perler. Beltet måler 71 x 3,7 cm. Bakstykke av kvitt linstoff. Beltet er lukka med to par hekter og maljer. Høyrer truleg til seinare bunadsbruk eller "nasjonalen".  

Overliv med grindvovne blå band

 

Fint bevart overliv med grindvovne band.

Dette overlivet i raudt kypertvove ullstoff har også grindvovne band, men her er hovudfargen blå, dette er mønster og fargar som går att på fleire liknande overliv. Tilbaketrekte side- og skuldersaumar, desse er sydde med maskin og bretta til begge sider og kasta ned for hand. Banda er i blått, raudt, grønblått, lakserosa og svart ullgarn, med "kross og kringle" mønster i raudt. Banda er sydd på med maskin. Overlivet er utan fôr, dette er typisk for denne type overliv. Skoning framme av beige/brunt bomullsstoff, samt ein brunleg, flanelliknande skoning rundt halsen. Ei fin kanting, eller skoning av mønstrete stoff rundt armhola, dette er uvanleg. Smal kant av rutete bomullsstoff nedst. Mål: Ryggbreidde 30 cm (under armane) og berre 6,5 cm i livet. Rygghøgde 39,5 cm, høgde framme til snipp 30 cm, skulderbreidde 9,5 cm, høgde i sida 20 cm og livvidde 70 cm. Overlivet er lukka med tre par halvstore hekter.

Ryggen smalnar inn i livet.

På vranga: Saumane er fint kasta over.

Skoning rundt armhola er ikkje vanleg.

Detalj av dei grindvovne banda.

Overliv med sjeldne grindvovne band

Dette overlivet i kypertvove ullstoff har smal rygg (breidde 30 cm under armane og berre 9,5 cm i livet). Side- og skuldersaumar er trekt bakover, maskinsydde og bretta til begge sider, men ikkje kasta over. Grindvovne band i blått, raudt, grønt og lakserosa på svart botn, sydd på for hand. Banda har "kross og kringle" mønster (eller rombe og Anreaskors). Framme er banda skøytt på med fem cm lange fløyelsband. Under armane er det eit 10,5 cm langt stykke av svart fløyel, det var vanleg å skøyta på banda slik. Denne type overliv er som oftast utan fôr, dette livet har berre ein fin skoning framme og rundt halsen av beige/brunt bomullsstoff med blomemønster. Kvite smale kroklisser innanfor bandet, fint avrunda der banda sluttar. Smal kant eller liten valk av ubleika stoff nede. Andre mål: Rygghøgde 38,5 cm, høgde framme til snipp 33 cm, skulderbreidde 11cm, høgde i sida 19 cm, livvidde 69 cm. Overlivet er lukka med tre par halvstore hekter.

Skoning framme og rundt halsen.

Overlivet bakfrå.

Detalj av banda.

Fint på vranga også!

Forkle brukt til kjolemote

 

Forkle av svart silke, maskinsydd. Forkledet er 37 cm breitt øvst og 67 cm breitt nedst. Høgde  65 cm. Midtfeltet er 17 cm breitt øvst og 29 cm breitt nedst, med ein horisontal rad dekor av svart blonde og brunleg blondeband med "duskar" av raudt, grønt og lilla. Svart blonde som kant nedst. Det kan ha vore knyteband i livet. -  Slike forklede var vanleg siste 10-åra av 1800-talet. På Tysnes kunne dei bli brukt til kjole eller liv og stakk, gjerne med Tysneshuve og ei lita sølje i bringa. Forkleda var ofte importerte (kom m.a. med sjøfolk). Forkleda fekk no skråbreidder, på same måte som kjolemoten. Tidlegare var forkleda rektangulære stykke, der vidda vart teken inn i livet med rynker og linning, eller løpegang og snor (eldst). 

Liv i overgang

 

Overliv i raudt ullstoff/vadmål, med tilbaketrekte sidesaumar og kanta med svarte fløyelsband med rosemønster i orange, grønt og blått, metall sikksakk-band innanfor. Under armane og framme nede er det berre svart fløyel, dette var vanleg. Blårutete kant og kvit linvalk nede. Fôr av kvitt lin- eller bomullsslerret. Merke etter 4 hekter/maljer i livet.  Dette verkar som eit liv i overgang: Valken er blitt mindre og den er blitt sydd litt opp på det raude stoffet. Sidesaumane er trekt bakover, som tok til å bli vanleg frå 1870-åra. Ryggbreidde er 36 cm, men berre 10 cm i livet. Rygghøgde 34 cm. 

Liten hjartebringeklut

 

Bringekluten har eit perla hjarte på raudt ullstoff 11 x 11 cm. Gull, kvite og blå stråperler, samt kvite perler. Åttebladsrose og greske kors i midten. Blomstrete sidefelt, lyst med blå blomar, same stoff i bakstykket. Bringekluten er 24 cm brei og 20 cm høg og har maskinsydd montering. Verkar velbrukt, kanskje kan perlehjarta vera eldre enn resten av bringekluten, men montert på nytt?